Od stycznia 2025 roku w życie weszły nowe przepisy dotyczące segregacji odpadów, które mają na celu zwiększenie efektywności systemu gospodarowania odpadami. Zgodnie z nowymi regulacjami mieszkańcy Polski są zobowiązani do selektywnego zbierania nie tylko papieru, plastiku czy szkła, ale również tekstyliów – odzieży i obuwia. Do tej pory tego typu odpady trafiały głównie do pojemników na śmieci zmieszane, teraz jednak muszą być oddawane do specjalnie przygotowanych Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK).
Dzięki wprowadzeniu tych zmian Unia Europejska chce ograniczyć ilość tekstyliów trafiających na składowiska oraz promować ich ponowne wykorzystanie. Według danych statystycznych przeciętny mieszkaniec Europy kupuje około 26 kg ubrań rocznie, z czego 11 kg trafia do śmieci. Odpowiednia segregacja może pozwolić na ich dalsze użycie – poprzez recykling lub przekazanie do ponownego użytku.
Jednak nowy obowiązek segregacji tekstyliów może oznaczać dodatkowe wydatki dla samorządów, które będą musiały zorganizować odbiór i przetwarzanie tego rodzaju odpadów. Może to skutkować dalszym wzrostem kosztów systemu gospodarowania odpadami, a w konsekwencji kolejnymi podwyżkami dla mieszkańców.
Ogromne różnice w opłatach za wywóz śmieci w różnych gminach
Jednym z kluczowych problemów związanych z systemem gospodarowania odpadami w Polsce są znaczące różnice w wysokości opłat w poszczególnych gminach. W niektórych miejscach mieszkańcy płacą stosunkowo niewiele, natomiast w innych kwoty za wywóz śmieci są kilkukrotnie wyższe.
Skrajnym przykładem jest Krynica Morska, gdzie opłaty za gospodarowanie odpadami należą do najwyższych w kraju. Z kolei w Kleszczowie, który od lat uznawany jest za najtańszą gminę w Polsce, mieszkańcy ponoszą znacznie niższe koszty.
Rok 2025 przyniósł kolejne podwyżki w wielu polskich miastach. W Łomży, Olsztynie i Lublinie stawki zostały zwiększone, a w tym ostatnim mieście podwyżka podzielona została na dwa etapy – w marcu i w lipcu. Władze Lublina tłumaczą wzrost opłat koniecznością pokrycia rosnących kosztów systemu gospodarowania odpadami, które na 2025 rok oszacowano na około 146 milionów złotych. Nowe opłaty wynoszą 36 zł miesięcznie dla mieszkańców bloków i 42 zł dla właścicieli domów jednorodzinnych.
Ulgi i zwolnienia z opłat: kto może płacić mniej?
W odpowiedzi na rosnące koszty samorządy zaczęły wprowadzać różne formy ulg dla określonych grup społecznych. W wielu miastach specjalne programy pozwalają na obniżenie opłat dla rodzin wielodzietnych, seniorów czy właścicieli kompostowników.
W Warszawie osoby posiadające Kartę Dużej Rodziny mogą liczyć na zniżki w opłatach za wywóz śmieci. Natomiast w Gdyni mieszkańcy domów jednorodzinnych, którzy zdecydują się na kompostowanie bioodpadów, również płacą mniej.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska analizuje ponadto możliwość wprowadzenia zwolnień z części opłat dla właścicieli nieruchomości rekreacyjnych, takich jak domki letniskowe. Według propozycji poselskiej zwolnienie mogłoby dotyczyć osób, które na swoich działkach prowadzą kompostowanie odpadów organicznych.
Obecnie w Polsce funkcjonuje około pięciu tysięcy rodzinnych ogródków działkowych zajmujących powierzchnię przekraczającą 40 tysięcy hektarów, co odpowiada wielkości całej Gdyni. Wprowadzenie ulg dla działkowiczów mogłoby zachęcić ich do bardziej ekologicznych praktyk, ale rodzi także ryzyko nadużyć i trudności w egzekwowaniu nowych przepisów.
Czy ulgi mogą obciążyć system gospodarowania odpadami?
Choć propozycja wprowadzenia zwolnień z opłat za odpady wydaje się korzystna dla obywateli, nie jest pozbawiona wad. Resort Klimatu i Środowiska podchodzi do tych pomysłów z ostrożnością, obawiając się, że zbyt szerokie zwolnienia mogłyby prowadzić do nadużyć.
Szczególnie problematyczna może być sytuacja w przypadku nieruchomości rekreacyjnych – istnieje ryzyko, że właściciele działek letniskowych, korzystając ze zwolnienia, nie będą odpowiednio gospodarować odpadami. Możliwe, że zamiast całkowitego zwolnienia z opłat wprowadzone zostaną jedynie częściowe ulgi, co miałoby na celu zachowanie równowagi finansowej systemu.
Ministerstwo zapewnia, że obecnie trwają analizy w tej sprawie, a ostateczna decyzja dotycząca ewentualnych zmian w opłatach zostanie podjęta po dokładnej ocenie ich skutków.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.