Nie tylko diabetycy. Oto schorzenia, w których można przejść na dietę dla cukrzyka
Zdrową dietę dla cukrzyka warto stosować nie tylko przy cukrzycy, ale również insulinooporności i stanie przedcukrzycowym. Pomoże również w przypadku PCOS (zespół policystycznych jajników), nadciśnieniu, czy IBS (zespół jelita drażliwego). Taki sposób odżywiania poleca się też osobom cierpiącym na otyłość.
W jakich schorzeniach może pomóc dieta diabetyka?
Zespół policystycznych jajników może się objawiać nieregularnymi miesiączkami lub ich brakiem, trudnościami z zajściem w ciążę w wyniku nieregularnych owulacji albo ich braku, nadmiernym owłosieniem (hirsutyzm), przybraniem na wadze, tłustą skórą, trądzikiem, przerzedzeniem włosów. Wiąże się również ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu 2 i wysokiego poziomu cholesterolu. Dokładna przyczyna PCOS nie jest znana, ale często ma podłoże genetyczne.
Z kolei zespół jelita drażliwego powoduje skurcze brzucha, wzdęcia, biegunkę i zaparcia. Wspomniane objawy przychodzą i odchodzą, mogą trwać kilka dni, tygodni lub miesięcy. Nie ma na niego lekarstwa, ale zmiany diety i leki pomagają kontrolować objawy.
Pamiętaj, że cukrzycą nie ma żartów. Warto zaznaczyć, że żadne leki nie pomogą Ci tak jak zdrowa, zbilansowana dieta dla cukrzyka. Porcje posiłków powinny być niewielkie, ale za to częste. Dlatego postaraj się je rozłożyć w dwu- lub trzygodzinnych odstępach. Dietetyk Michał Wrzosek przypomina, by dieta dla cukrzyków zawierała produkty o niskim indeksie glikemicznym. W ten sposób możesz się uchronić przed skokami glukozy we krwi. Dieta u cukrzyka powinna być bogata w warzywa. Możesz je jeść na surowo, lekko poddusić, przygotowywać na parze lub grillować. Więcej informacji na ten temat przeczytasz w tym artykule Michała Wrzoska na temat diety przy cukrzycy.
Najczęstsze typy cukrzycy
Wyróżniamy kilka typów cukrzycy. Najwięcej osób choruje na cukrzycę typu 2, która często rozwija się ze stanu przedcukrzycowego. To zaburzenie metaboliczne, które powoduje hiperglikemię, czyli wysoki poziom glukozy we krwi.
Przyczyną może być insulinooporność, która pojawia się wtedy, gdy komórki mięśni, tłuszczowe i wątroby nie reagują dobrze na insulinę. Mają też problem z pobraniem glukozy z krwi. W rezultacie trzustka wytwarza więcej insuliny, by pomóc glukozie dostać się do komórek. Dopóki nie będzie miała z tym problemu, cukier nie przekroczy zalecanej normy.
Dietę dla diabetyka powinny również stosować osoby z cukrzycą typu 1. To choroba autoimmunologiczna, co oznacza, że układ odpornościowy myli własne komórki z atakiem patogenów, które należy zniszczyć. Takie osoby są bardziej narażone na celiakię, reumatoidalne zapalenie stawów, chorobę Addisona i autoimmunologiczną chorobę tarczycy.
U niektórych kobiet pojawia się cukrzyca ciążowa. Zwykle rozwija się w trzecim trymestrze ciąży, czyli między 24 a 28 tygodniem. Najczęściej ustępuje po porodzie. Choruje na nią 3-5% kobiet w ciąży.
Stan przedcukrzycowy oznacza, że poziom glukozy we krwi jest podwyższony, ale nie na tyle, by można go było zdiagnozować jako cukrzycę. Najczęściej występuje u osób, które mają już pewną oporność na insulinę lub u tych, których komórki beta w trzustce nie wytwarzają wystarczającej ilości insuliny, by utrzymać prawidłowy poziom glukozy.
Jak ułożyć dietę dla cukrzyka?
Do każdego posiłku dołącz niewielką porcję węglowodanów o wysokiej zawartości błonnika, np. pieczywo pełnoziarniste, brązowy ryż, pełnoziarnisty makaron, komosa ryżowa, owoce i warzywa skrobiowe. Użyj ziół i przypraw, by dodać smaku potrawom.
Najlepsza dieta dla cukrzyka obejmuje produkty mleczne o obniżonej lub niskiej zawartości tłuszczu, chude mięso, ryby, jajka, rośliny strączkowe (fasola, soczewica), tofu i orzechy. Pamiętaj też o zdrowych tłuszczach nienasyconych (oliwa z oliwek, olej rzepakowy lub słonecznikowy) i wielonienasyconych (tłuste ryby, awokado, nasiona i orzechy).
Unikaj za to słodkich napojów gazowanych, energetyków, wód smakowych i alkoholu. Zrezygnuj z ciast, ciasteczek i innych wypieków. Wykreśl z diety diabetyka pełnotłusty nabiał oraz tłuste, smażone potrawy.