Miał być niewidoczny dla wroga [FOTO]

Jednostka wojskowa GROM odziedziczyła tradycje po legendarnych cichociemnych. To była żołnierska elita przygotowywana do prowadzenia walki w ciszy i ciemności. Wśród nich znalazł się płocczanin, Tadeusz Tomaszewski pseudonim „Wąwóz”, o którym posluchamy już w piątek w Archiwum Państwowym.

Wykrycie cichociemnych to była nie lada sztuka dla działającego w Anglii wywiadu niemieckiego. Nigdy nie przebywali razem, nie zgrupowali się na tej samej zbiórce. Było ich 316, w tym jedna kobieta. W piątek wspomnimy płocczanina, ucznia Małachowianki, Tadeusza Tomaszewskiego, który również należał do cichociemnych. Urodził się 1 stycznia w 1917 roku.

Tuż po wybuchu II wojny światowej, już po wkroczeniu Armii Czerwonej, przekroczył granicę polsko-węgierską. Później dociera do Francji, aby służyć w 3 Dywizji Piechoty. Kiedy Niemcy rozgościli się nad Sekwaną, ewakuował się do Wielkiej Brytanii. Odbywa staż w oddziałach brytyjskich, zgłasza się do służby w ojczyźnie. W tym celu przechodzi kilkumiesięczne przeszkolenie w dywersji i obowiązkowy kurs spadochronowy. Zostaje komandosem.

Zaprzysiężony 23 września 1943 roku. Trafia do głównej bazy przerzutowej we Włoszech. Pod osłoną nocy z 30 na 31 maja 1944 roku był przerzucony do kraju kilka kilometrów od Łańcuta w województwie podkarpackim. Bierze udział w Powstaniu Warszawskim. Wiadomo, że został 5 sierpnia ciężko ranny na Woli i przetransportowany do szpitala polowego. Odnośnie jego do dalszych losów możemy już tylko snuć domysły. Jego nazwisko odnajdziemy na tablicy w warszawskim kościele św Jacka poświęconej „pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski". Odsłonięto ją w 1980 roku. Tomaszewskiego czterokrotnie odznaczono Krzyżem Walecznych.

W piątek, 15 kwietnia Archiwum Państwowe przy ul. Kazimierza Wielkiego 9b zaprasza na wystawę „Tobie ojczyzno”, pierwszą z cyklu „Płock Walecznym”. Ekspozycję dotyczącą cichociemnego z Płocka uaktrakcyjnią zdjęcia nominowanego do nagrody Pulitzera Piotra Andrewsa, prezentujące jednostkę wojskową GROM. Ustawione manekiny już ubrano w mundury wojskowe. Początek o godzinie 17.00.

Fot. Czytelnik, który dzięki uprzejmości organizatorów miał okazję wykonać w Archiwum zdjęcia w trakcie przygotowań do wystawy.