W jaki sposób sprawić, aby alimenty na dzieci były płacone na czas? Średnia zaległość alimentacyjna w Polsce wzrosła z 36,9 do 39,1 tys. zł. Niestety w Płocku - według podanych w tym roku danych z Rejestru Dłużników Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor - średnia z tytułu niepłaconych alimentów okazała się najwyższa w kraju i wynosiła 56 tys. 918 zł.
Niedawno znowelizowano Kodeks karny. Jeśli nie płaci się alimentów, można nawet trafić za ratki. Jeżeli rodzic uchyla się od obowiązku płacenia alimentów przez trzy miesiące bądź dług należności przekroczy sumę trzech należnych świadczeń okresowych, wówczas takiej osobie grozi grzywna, kara ograniczenia wolności lub kara do roku pozbawienia wolności. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika. Przed karą można się uchronić - należy spłacić dług w ciągu trzydziestu dni od pierwszego przesłuchania.
Czy zaostrzenie przepisów pomogło? Spłaty alimentów wziął pod lupę dziennik "Gazeta Prawna". Mechanizm w praktyce wygląda następująco - skoro rodzic nie płaci, drugi rodzic otrzymuje pomoc finansową z Funduszu Alimentacyjnego (świadczenia przysługują osobie uprawnionej do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja jest bezskuteczna, obowiązuje kryterium dochodowe). Rodzic, który uchyla się od obowiązku spłaty, musi jednak spłacić te pieniądze. Do sprawy włączany jest komornik, który - w wyniku postępowania egzekucyjnego - w pierwszej kolejności przekazuje ściągnięte pieniądze gminie. Problem w tym, że odzyskiwane pieniądze do niedawna były niewielkie. Jak czytamy w "Gazecie Prawnej", sytuacja zaczęła poprawiać się dopiero w 2016 r., kiedy to wskaźnik wzrósł do 20 proc. (wcześniej wynosił 13 proc.), w ubiegłym roku po raz pierwszy wyniósł 30 proc.
W pierwszym półroczu 2019 r. gminy wydały na świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego (FA) 584 mln zł, z kolei dłużnicy zwrócili 227 mln zł (wskaźnik zwrotów wyniósł 38,8 proc.).
Pozytywną tendencję potwierdzono w Białymstoku i Krakowie. Pomóc miała wspomniana zmiana w prawie, a dokładnie w art. 209 Kodeksu karnego - rodzic jest ścigany, gdy jego zaległości stanowią równowartość trzech miesięcznych kwot ustalonych alimentów (wcześniej kara więzienia groziła za "uporczywe" niepłacenie, aby się przed nią ustrzec wystarczyło wpłacić drobne sumy miesięcznie). Kierownik działu świadczeń rodzinnych w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Płocku, Eliza Dygas przyznała, że "część dłużników faktycznie przestraszyła się perspektywy pójścia do więzienia za niepłacenie alimentów i zaczęła spłacać zaległości". Wspomniała przy tym o mężczyźnie, który jednorazowo spłacił całe zadłużenie wynoszące 140 tys. zł. Także w Gdańsku zgłosiło się 16 dłużników, którzy wpłacali przeciętnie po 28 tys. zł.
Jednocześnie, oprócz zmian w prawie, większej świadomości grożących konsekwencji, jest jeszcze jeden aspekt, na który warto zwrócić uwagę - zmalała bowiem liczba dzieci, które mają przyznane świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego. Tym samym mniej pieniędzy wydawanych jest na ich wypłatę. O ile - jak wliczają w artykule - w 2016 r. 307 tys. dzieci było objętych wsparciem, o tyle w 2019 r. już 241 tys., co ma związek z zamrożonym przez 11 lat kryterium dochodowym, które do końca lipca br. wynosiło 725 zł, a po raz pierwszy zostało podniesione dopiero od sierpnia – do kwoty 800 zł (nowa wysokość progu jest uwzględniania przy ustalaniu uprawnień do FA na okres świadczeniowy, który zacznie się w październiku 2019 r.).
