Jakie badania można wykonać bezpłatnie dzięki NFZ?
Refundowane świadczenia obejmują szeroki zakres diagnostyki – od badań obrazowych, przez endoskopowe, po laboratoryjne. W 2025 roku pacjenci mogą bezpłatnie wykonać m.in.:
-
Rezonans magnetyczny (MRI)
Tomografię komputerową (TK)
Pozytonową tomografię emisyjną (PET-CT)
Gastroskopię
Kolonoskopię
Badania hormonalne i genetyczne
Wszystko to bez dodatkowych opłat – pod warunkiem spełnienia kryteriów medycznych i formalnych.
PET-CT, MRI, TK – drogie badania teraz dostępne za darmoBadanie PET-CT, które w prywatnych placówkach potrafi kosztować nawet 8000 zł, jest teraz refundowane przez NFZ. Jak zaznaczono:
„Do najdroższych i zarazem najdokładniejszych należy PET-CT, wykorzystywane głównie w diagnostyce onkologicznej – jego koszt prywatny to nawet 8000 zł”.
Podobnie jest z badaniami MRI i TK – są dostępne bezpłatnie na podstawie skierowania od specjalisty:
„MRI i TK są refundowane na podstawie skierowania od specjalisty”.
Kolonoskopia i gastroskopia – dla kogo bez skierowania?
Kolonoskopia, istotna w profilaktyce raka jelita grubego, jest dostępna bez skierowania dla osób w wieku 50–75 lat:
„Kolonoskopia w ramach programu przesiewowego przysługuje bez skierowania osobom w wieku 50–75 lat”.
Z kolei gastroskopia wymaga skierowania, które może wystawić także lekarz POZ:
„Gastroskopia – na podstawie skierowania, także od lekarza POZ”.
Diagnostyka hormonalna i genetyczna – kiedy za darmo?
W przypadku badań hormonalnych i genetycznych o refundacji decydują wskazania medyczne:
„Zakres refundacji badań genetycznych i hormonalnych zależy od wskazań medycznych”.
Krok po kroku: jak skorzystać z refundowanych badań?
Aby wykonać badanie w ramach NFZ, pacjent musi:
-
Posiadać ważne ubezpieczenie zdrowotne (sprawdzane w systemie eWUŚ).
Uzyskać e-skierowanie – najczęściej od specjalisty, choć czasem wystarczy POZ.
Zarejestrować się w placówce z umową z NFZ.
„Aby skorzystać z refundacji, trzeba mieć ważne ubezpieczenie zdrowotne, skierowanie od lekarza (w przypadku badań takich jak MRI, TK czy PET-CT – od specjalisty), e-skierowanie i rejestrację w placówce z kontraktem NFZ”.
Kolejki i czas oczekiwania – jak jest w 2025 roku?
Choć oferta badań refundowanych rośnie, czas oczekiwania nadal bywa długi – zwłaszcza w mniejszych miejscowościach.
„Czas oczekiwania na refundowane badania diagnostyczne nadal stanowi wyzwanie. W 2024 r. na rezonans magnetyczny czekało się średnio ponad 90 dni, a w 2025 r. sytuacja poprawiła się głównie w większych miastach. W mniejszych ośrodkach czas oczekiwania wciąż przekracza trzy miesiące”.
Profilaktyka 40 PLUS – darmowe badania bez skierowania
Dla osób powyżej 40. roku życia dostępny jest program „Profilaktyka 40 PLUS”, który pozwala wykonać wiele badań laboratoryjnych bez skierowania – wystarczy wypełnić formularz online lub przez IKP.
„NFZ oferuje również programy profilaktyczne, takie jak Profilaktyka 40 PLUS, który umożliwia wykonanie bezpłatnych badań diagnostycznych dla osób powyżej 40. roku życia”.
Program potrwa do 30 kwietnia 2025 roku.
W jego ramach dostępne są m.in.:
-
Morfologia krwi
Lipidogram
Poziom glukozy
Próby wątrobowe
Kreatynina, GFR
PSA (dla mężczyzn)
Rola lekarzy POZ i świadomość pacjentów
Kluczową rolę w funkcjonowaniu systemu odgrywają lekarze POZ. To oni kierują pacjentów na diagnostykę i edukują o dostępnych możliwościach:
„Kolonoskopia w ramach programu przesiewowego przysługuje bez skierowania osobom w wieku 50–75 lat”.
Odpowiednia współpraca z pacjentem może przyspieszyć diagnozę i skuteczność leczenia.
Podsumowanie – co warto zapamiętać?
✔ W 2025 roku NFZ refunduje kosztowne badania, w tym MRI, TK, PET-CT, kolonoskopię i gastroskopię.
✔ Wiele badań wykonasz bezpłatnie – wystarczy spełnić warunki (np. skierowanie, ubezpieczenie, rejestracja).
✔ Program „Profilaktyka 40 PLUS” działa bez skierowania do 30 kwietnia 2025 r.
✔ Dostępność badań poprawiła się, ale kolejki nadal występują – szczególnie poza dużymi miastami.
✔ Rola lekarza POZ i świadomy pacjent to klucz do skutecznej profilaktyki.
Komentarze (0)