Technika w służbie ekologii. Jak szczelne są instalacje ORLENU?

Odpowiedź na pytanie „Jak bardzo szczelne są instalacje w części rafineryjnej ORLENU w Płocku?” przyniosła realizacja programu o nazwie LDAR. Postanowiliśmy sprawdzić jakie są wyniki badań przeprowadzonych w ORLENIE.

Jak zapewnili nasi rozmówcy program LDAR wprowadzono w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku, aby do minimum ograniczyć wpływ instalacji na środowisko związany z emisją niezorganizowaną lotnych związków organicznych.

Ponad 1,5 roku badań

- Program ten realizujemy w ORLENIE właściwie od roku 2016, kiedy to rozpoczęliśmy zbieranie pomysłów i opracowywanie koncepcji wdrożenia tego systemu – mówi Paweł Koziczyński z Biura Ochrony Środowiska PKN ORLEN.

- W roku 2017 wybraliśmy wykonawcę prac w tzw. terenie. Zdecydowaliśmy się na konsorcjum spółek ORLEN Eko i ORLEN Serwis. Natomiast same prace inwentaryzacji elementów instalacji oraz pomiary na terenie Zakładu Produkcyjnego przy pomocy kamer optycznego obrazowania gazów oraz snifferów (z ang. – „wąchaczy” – przyp. red.) służących do ilościowego określania wycieków trwały od lipca 2017 roku niemal do końca października 2018 roku – dodaje.

Jednym z najskuteczniejszych programów wykrywania i usuwania nieszczelności mogących powodować emisję lotnych związków organicznych (tzw. LZO – przyp. red.) stosowanym w przemyśle rafineryjnym jest właśnie LDAR. Jak podkreślają pracownicy Koncernu, implementacja programu stanowiła kolejny istotny element w poprawie bezpieczeństwa procesowego i środowiskowego Zakładzie Produkcyjnym ORLENU w Płocku.

- Istotny i ważny jest fakt, że program LDAR jest dedykowany do wykrywania potencjalnych nieszczelności na poziomie ppm (ang. parts per million) – liczba części na milion przyp. red.), czyli praktyczne niemożliwych do wykrycia przez obsługę instalacji – mówi Jarosław Pleczyński, Kierownik Działu Monitoringu Powdrożeniowego i Pozyskiwania Finansowania PKN ORLEN.

- Wykrywanie emisji na tak niskim poziomie w przeciwieństwie do wycieku, który w sposób prosty możemy zlokalizować i względnie szybko usunąć,  jest procesem trudnym i wymaga zastosowania nowoczesnych urządzeń detekcyjnych jak np. kamery optyczne – dodaje.

Instalacja DRW - jeden wyciek

Aby jeszcze skuteczniej eliminować oddziaływanie ORLENU na środowisko w ramach badań programu LDAR w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku skontrolowano ponad 214 tys. potencjalnych punktów emisji niezorganizowanej na 32 instalacjach produkcyjnych. Opracowano ponad 870 schematów, a podczas obchodów nagrano 333 godziny filmów.

W ramach założeń programu LDAR przyjęto próg wycieku, czyli nieszczelności dla której podejmuje się próbę działań naprawczych, ustalono na 1000 ppm, co jest poziomem 10-krotnie niższym (bardziej ambitnym) niż wytyczne pochodzące ze Stanów Zjednoczonych – kolebki systemu LDAR.

Do zobrazowania skali przeprowadzonych prac wystarczy wskazać, że tylko na jednej z największych instalacji produkcyjnych ORLENU w Płocku czyli DRW III skontrolowano 9269 potencjalnych źródeł emisji niezorganizowanej i stwierdzono 1 wyciek.

- Samo badanie możemy podzielić na dwa zasadnicze etapy. W pierwszym nazywanym „smart LDAR” instalacja jest oglądam okiem kamery w specjalnym trybie. Pozwala nam to na zauważenie wycieku w postaci chmury - mówi Paweł Koziczyński z Biura Ochrony Środowiska PKN ORLEN.

- Taka kamera posiada bardzo dużą czułość ponieważ są na niej rejestrowane nieszczelności rzędu 80 ppm . Następnie jeżeli operator kamery nabiera podejrzeń, że dany punkt emisji jest źródłem przecieku, wówczas jest monitorowany ręcznym analizatorem: snifferem, dzięki któremu jesteśmy w stanie ilościowo określić taki wyciek – dodaje.

Szczelność lepsza niż zakładano

Program LDAR stanowi obecnie w ORLENIE jedną z istotnych procedur w skutecznym eliminowaniu emisji niezorganizowanej.
- Wdrażając program zakładaliśmy skalę  potencjalnych emisji na poziomie ok. 10% kontrolowanych połączeń - mówi Jarosław Pleczyński, Kierownik Działu Monitoringu Powdrożeniowego i Pozyskiwania Finansowania PKN ORLEN.  

- Fakty okazały się bardziej optymistyczne. Ilość wycieków osiągnęła poziom znacznie poniżej zakładanego. Tylko na 0,16% skontrolowanych instalacji wykryliśmy jakiekolwiek nieszczelności. Wyniki potwierdziły skuteczność rozwiązań stosowanych w Zakładzie Produkcyjnym ORLENU w Płocku, a program LDAR przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa procesowego i środowiskowego naszego Zakładu – dodaje.  

C.D.N.

Badania i pomiary w ramach LDAR będą w ORLENIE realizowane cyklicznie. Ze względu na ogromną ilość połączeń i miejsc do kontroli zaplanowano, że poza jednorazowymi badaniami - w przypadku podejrzeń o potencjalnej możliwej emisji z instalacji - pomiary będą także wykonywane około raz na dwa lata.

Po części rafineryjnej Zakładu Produkcyjnego ORLENU w Płocku LDAR-em zostanie objęta część petrochemiczna.