18 sierpnia około 14:00 oddziały Armii Czerwonej zaatakowały Płock. Mieszkańcy bohatersko stanęli do obrony swojego miasta i dzięki posiłkom, po 21 godzinach walki, udało się wyprzeć wroga.
Odradzająca się po 123 latach zaborów Rzeczpospolita nie mogła liczyć na spokój. Zaledwie kilka miesięcy po odzyskaniu niepodległości na Polskę napadł Związek Radziecki. Po początkowych sukcesach, Polacy byli zmuszeni do odwrotu, a linia frontu dotarła na Mazowsze. Czerwonoarmiści planowali zdobyć Warszawę, ale jednym z celów był Płock i tutejszy most.
15 lipca w Płocku ogłoszono stan wyjątkowy. Rozpoczęła się budowa umocnień i barykad, w którą zaangażowała się ludność cywilna. 10 sierpnia ogłoszono już stan oblężenia, a 18 sierpnia ok. 14:00 do miasta z dwóch stron wkroczyli Moskale. Rozpoczęła się dramatyczna obrona, bo do płocczan docierały informacje o bestialstwie przybyszów ze Wschodu. Jeńców nie brano, a po zajęciu szpitala zamordowano rannych. Kilkadziesiąt płocczanek padło ofiarom gwałtów.
Do bohaterskiej obrony miasta stanęło wojsko, policja i mieszkańcy, ale to Bolszewicy nacierali z impetem. Dotarli już do Placu Kanonicznego (dzisiejszego Placu Narutowicza). Nie zajęli się tylko zdobywanie miasta, ale również rabunkiem i gwałtami. Nocą dotarły posiłki z Warszawy i następnego dnia zaczęto wypierać wroga z zajętych pozycji. Około 11:00 po bolszewickiej zarazie nie było już śladu.
Ilu płocczan zginęło w obronie miasta? Po niemal 100 latach ustalenie dokładnej liczby wydaje się niemożliwe. Historyk Grzegorz Gołębiewski ustalił listę 107 zabitych w wyniku bitwy i ran w niej odniesionych, choć ówczesne szacunki mówiły nawet o ok. 200 zabitych.
10 kwietnia 1921 roku do Płocka przyjechał marszałek Józef Piłsudski i nadał miastu Krzyż Walecznych i tytuł "Miasto Bohater". 98 lat później jesteśmy winni poległym uczczenie ich pamięci.
Program uroczystości:
sobota 18 sierpnia:
10:00 - złożenie kwiatów przez harcerzy w Miejscach Pamięci Narodowej 1920 roku
16:00 - uroczystości na cmentarzu garnizonowym przy ul. Norbertańskiej - hymn państwowy, wystąpienie Prezydenta Płocka, modlitwa za poległych podczas I wojny światowej i obrońców Płocka w 1920 roku, apel pamięci, złożenie kwiatów przez delegacje i zapalenie zniczy
17:00 – III Bieg Obrońców Płocka 1920 roku - Stowarzyszenie Płock Biega No Age Limit - ul. Tumska – przed kinem Przedwiośnie (start i meta)
Towarzystwo Przyjaciół Płocka zaprasza wszystkie jednostki pływające po rzece Wiśle do oddania hołdu marynarzom - obrońców Płocka. W hołdzie Marynarzom Flotylli Wiślanej MW RP poległym i biorącym udział w Obronie Płocka 18 sierpnia 1920 roku. Zbiórka jednostek pływających na Wiśle na wysokości początku molo ( wysokość Schodów Broniewskiego ) przed godz. 18 00 w dniu 18 sierpnia 2018 roku. Punktualnie o 18 00 ruszą w kierunku Winiar i tam w miejscu, gdzie był zatopiony uzbrojony statek Stefan Batory, złożą wieniec.
niedziela 19 sierpnia:
12:00 - spacer z przewodnikami PLOT do miejsc symbolicznie związanych z obroną Płocka 1920 roku – zbiórka: Stary Rynek przy ławeczce Druha Wacława Milke