Komu i kiedy należy się zachowek
Zasadniczo zgodnie z ustawą dzieci powinny dziedziczyć po swoich rodzicach. Jeśli dochodzi do dziedziczenia z testamentu, rodzic może inaczej rozporządzić swoim majątkiem. Wówczas z powodu pominięcia w testamencie syn czy córka mają prawo do pewnego rodzaju rekompensaty, czyli zachowku. Generalnie należy się on osobom, które powinny dziedziczyć, ale testament je pomija. Drugą możliwością ubiegania się o zachowek po rodzicach jest sytuacja, gdy spadkobierca jest uwzględniony w testamencie, ale majątek po zmarłym został znacznie uszczuplony przez dokonane darowizny – co zwykle dotyczy nieruchomości. Wówczas wartość takich darowizn również brana jest pod uwagę przy obliczaniu należnego zachowku.Osoby uprawnione do ubiegania się o zachowek są ściśle określone. Zaliczamy do nich bowiem zstępnych (to znaczy dzieci, wnuki itd.), małżonka oraz rodziców osoby zmarłej. Inne osoby z rodziny nie mają prawa do zachowku.
Wysokość zachowku po rodzicach
Jak już wspomniano, zachowek ma w pewnym stopniu wynagrodzić brak dziedziczenia w pełnej wysokości. Dlatego jego wysokość jest niższa niż udział, który przysługiwałby danej osobie w momencie dziedziczenia ustawowego. Wyjściowo należy się w ramach zachowku połowa tego, co przypadłoby komuś w spadku. Jeśli problem dotyczy osoby trwale niezdolnej do pracy lub małoletniej – wówczas zachowek stanowi 2/3.Obliczanie wysokości zachowku nie jest jednak prostą sprawą. Do wysokości spadku dolicza się też spadkobierców, którzy nie dziedziczą (są niegodni lub się zrzekli dziedziczenia), ale nie wlicza się wydziedziczonych. Dodatkowo do wartości masy spadkowej dolicza się także wiele darowizn. Zasadniczo dotyczy to majątku darowanego innym spadkobiercom, co godzi w interesy pozostałych osób. Obniża jednakże zachowek tej danej osoby, jeśli to ją pominięto w testamencie.
Zachowek płacą pozostali spadkobiercy. W różnych sytuacjach mogą jednak ubiegać się o jego obniżenie. Częstym argumentem jest powoływanie się na zasady współżycia społecznego. Sąd bada takie zarzuty pod kątem zasadności.
Przedawnienie roszczenia o zachowek
Zachowek jest roszczeniem majątkowym i z tego powodu ulega przedawnieniu. Dochodzi do tego po pięciu latach, jednak różne są terminy początkowego dla tego okresu. Przy dziedziczeniu z testamentu za datę początkową uważa się moment otwarcia tego testamentu. Jeśli podstawą roszczenia o zachowek nie jest jednak testament z pominięciem, tylko darowizny lub zapisy windykacyjne, to termin przedawnienia liczy się od momentu śmierci spadkodawcy (data otwarcia spadku).Jak zatem widać spadkobiercy „pokrzywdzeni” mają pięć lat na ubieganie się o swoje prawa. To termin dość długi i dokładnie określony przez Kodeks cywilny, dlatego nie ma możliwości przedłużenia go.
Więcej informacji na OdpowiedziPrawne.pl - Porady prawne
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.