Kto może się ubiegać o wcześniejszą emeryturę?
Podstawowym kryterium uprawniającym do ubiegania się o wcześniejsze świadczenia emerytalne jest zatrudnienie w warunkach szczególnych. Chodzi o profesje wymagające doskonałej sprawności psychofizycznej, wiążące się z podwyższonym ryzykiem i zagrożeniem zdrowia. W wykazie ZUS znajdują się m.in.:
-
praca pod ziemią,
działalność ratowników GOPR,
zatrudnienie przy przetwarzaniu azbestu,
produkcja ołowiu i kadmu.
To zawody szczególnie uciążliwe, dlatego ich przedstawiciele mogą skorzystać z możliwości przejścia na emeryturę wcześniej. Ważne jednak, aby zatrudnienie było pełnoetatowe i potwierdzone odpowiednimi świadectwami pracy.
Drugą grupę stanowią osoby zatrudnione w zawodach o szczególnym charakterze, gdzie codzienna praca wiąże się z ogromną odpowiedzialnością i dużym stresem. ZUS zalicza do tej kategorii m.in.:
-
nauczycieli, wychowawców i pracowników pedagogicznych,
dziennikarzy,
artystów różnych specjalności,
żołnierzy zawodowych,
funkcjonariuszy administracji celnej i organów kontroli państwowej.
To środowiska, w których błędy mogą mieć poważne konsekwencje, dlatego ustawodawca przewidział dla nich wcześniejsze przejście na emeryturę.
Jakie dokumenty trzeba przygotować?
Aby uzyskać wcześniejsze świadczenie, konieczne jest złożenie wniosku na formularzu EMP oraz dokumentu ERP-6, w którym wykazuje się wszystkie okresy składkowe i nieskładkowe. Do wniosku należy dołączyć m.in.:
-
świadectwa pracy,
zaświadczenia o zatrudnieniu,
dokumenty potwierdzające urlopy wychowawcze i pobieranie zasiłku dla bezrobotnych,
informacje o wynagrodzeniach w kolejnych latach zatrudnienia.
Wniosek trzeba złożyć najpóźniej dzień przed osiągnięciem wieku emerytalnego – 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Wymogi wiekowe i stażowe
Każda grupa zawodowa musi spełnić odrębne kryteria, jeśli chodzi o wiek i staż pracy:
-
kolejarze – min. 15 lat pracy, wiek 55 lat kobiety, 60 lat mężczyźni,
dziennikarze – co najmniej 15 lat pracy, wiek 55/60 lat, wymóg zatrudnienia w chwili osiągnięcia wieku i obowiązywania układu zbiorowego,
pracownicy NIK – min. 15 lat pracy, wiek 55/60 lat, warunek zatrudnienia w instytucji w momencie uzyskania wieku emerytalnego,
artyści – wymagania zależne od specjalizacji:
-
tancerze, akrobaci, kaskaderzy – 40 lat kobiety, 45 lat mężczyźni,
wokaliści i muzycy grający na instrumentach dętych – 45/50 lat,
treserzy zwierząt drapieżnych – 45/50 lat,
artyści chóru, żonglerzy, komicy cyrkowi, aktorzy teatru lalek – 50/55 lat,
aktorki i dyrygentki – 55 lat,
muzycy smyczkowi, perkusiści, operatorzy filmowi i fotografowie – 55/60 lat.
Terminy i procedura składania wniosków
Dokumenty można złożyć najwcześniej na 30 dni przed spełnieniem wszystkich wymogów. Zbyt wczesne wnioski zostaną odrzucone, a złożone po terminie spowodują, że świadczenie zostanie przyznane dopiero od miesiąca ich dostarczenia.
Każdy, kto otrzyma decyzję odmowną, ma prawo do odwołania. Składa się je w ZUS, a instytucja przekazuje sprawę do sądu. Na złożenie odwołania jest 30 dni od dnia doręczenia decyzji. Cała procedura jest bezpłatna.
Kto nie skorzysta z wcześniejszej emerytury?
Nie wszyscy z roczników 1949–1969 będą mogli liczyć na takie świadczenie. ZUS nie uwzględnia m.in.:
-
okresów pracy na umowę zlecenie,
prowadzenia własnej działalności gospodarczej,
zatrudnienia w trudnych warunkach, ale w niepełnym wymiarze etatu.
Do stażu nie wlicza się także okresów służby wojskowej ani pobierania niektórych świadczeń, takich jak chorobowe, macierzyńskie czy rehabilitacyjne.
Komentarze (0)