Ile trwa przedawnienie roszczeń?
Zgodnie z obowiązującym prawem, roszczenia cywilne przedawniają się zasadniczo po 6 latach. Od tej reguły są jednak wyjątki. W przypadku roszczeń okresowych – takich jak czynsz najmu czy inne świadczenia cykliczne – okres przedawnienia wynosi 3 lata.
Jeżeli dłużnik, po upływie odpowiedniego okresu, zgłosi zarzut przedawnienia, wierzyciel traci możliwość skutecznego dochodzenia długu przed sądem. Przedawnienie stanowi formę ochrony dłużnika przed niekończącymi się roszczeniami, ale – co istotne – nie zawsze ma zastosowanie.
Kiedy dług się nie przedawnia?
Prawo przewiduje sytuacje, w których roszczenie nie ulega przedawnieniu, niezależnie od tego, jak wiele lat minie. Warto znać te wyjątki.
Zniesienie współwłasności
Roszczenia wynikające z zniesienia współwłasności rzeczy nie przedawniają się. Współwłaściciel nieruchomości może wystąpić o zniesienie współwłasności w dowolnym momencie.
Prawa do nieruchomości
W przypadku roszczeń związanych z prawem własności nieruchomości, jak np. roszczenia windykacyjne (o wydanie rzeczy) czy negatoryjne (o zaprzestanie naruszeń), nie obowiązuje przedawnienie. Właściciel może dochodzić swoich praw bez ograniczenia czasowego.
Roszczenia niemajątkowe
Niektóre roszczenia niemajątkowe, dotyczące m.in. kontaktów z dzieckiem czy opieki, również nie przedawniają się. Mają one szczególny charakter i są rozpatrywane indywidualnie przez sądy rodzinne.
Szkody jądrowe
Wyjątkową kategorią są również roszczenia o naprawienie szkód spowodowanych przez zjawiska jądrowe. W takich przypadkach odpowiedzialność za szkody nie wygasa, a roszczenia mogą być dochodzone w każdej chwili.
Zbrodnie wojenne i ludobójstwo
Kwestie zbrodni wojennych, ludobójstwa i zbrodni przeciwko ludzkości także są wyłączone spod reguły przedawnienia. Oznacza to, że odpowiedzialność karna nie ulega zatarciu – nawet po wielu dekadach.
Zawieszenie i przerwanie biegu przedawnienia – czym się różnią?
W polskim prawie wyróżnia się dwa mechanizmy, które wpływają na bieg terminu przedawnienia – zawieszenie i przerwanie.
Czym jest zawieszenie przedawnienia?
Zawieszenie oznacza wstrzymanie biegu przedawnienia na pewien czas. Może to mieć miejsce np. w przypadku, gdy dłużnik jest niezdolny do czynności prawnych lub istnieją inne przeszkody prawne. W tym czasie roszczenie nie może zostać dochodzone, a po ustaniu przyczyny zawieszenia – czas przedawnienia biegnie dalej.
Na czym polega przerwanie przedawnienia?
Z kolei przerwanie przedawnienia powoduje, że dotychczasowy okres zostaje wyzerowany i zaczyna się liczyć od początku. Dzieje się tak na przykład wtedy, gdy wierzyciel wnosi pozew do sądu lub podejmuje inne działania zmierzające do odzyskania długu. Również sytuacja, w której dłużnik dobrowolnie uznaje zobowiązanie lub spłaca część długu, przerywa przedawnienie.
Podsumowanie – co warto zapamiętać?
-
Większość długów przedawnia się po 3 lub 6 latach, ale konieczne jest zgłoszenie zarzutu przedawnienia przez dłużnika.
Niektóre roszczenia nie ulegają przedawnieniu, m.in. dotyczące nieruchomości, opieki nad dzieckiem czy zbrodni wojennych.
Zawieszenie przedawnienia wstrzymuje jego bieg, natomiast przerwanie powoduje rozpoczęcie biegu terminu od nowa.
Wierzyciel może skutecznie dochodzić roszczeń, jeśli podejmie działania przerywające bieg przedawnienia, np. wniesie sprawę do sądu.
Dłużnicy powinni znać swoje prawa, ale także być świadomi, że nie każdy dług „zniknie” z upływem czasu.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.