Czy liczba polskich miast stanie się dłuższa już na początku stycznia 2020 r.? Gdyby doszło do zmiany statutu, wówczas nie będziemy przejeżdżać w drodze do Warszawy czy Łodzi przez dwie wsie, tylko przez dwa miasta. Do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wpłynęło kilka wniosków o uzyskanie praw miejskich.
Łącznie do MSWiA wpłynęło pięć wniosków w sprawie zmian w podziale terytorialnym, które chciałaby zmienić swój status bądź go odzyskać, jak chociażby w przypadku Piątku (województwo płockie w latach 1975-1998, obecnie województwo łódzkie, powiat łęczycki), który był już miastem.
Piątek otrzymał prawa miejskie w 1339 r. Status miejski Piątku potwierdza dokument Kazimierza Wielkiego dla arcybiskupstwa gnieźnieńskiego z 1357 r. Piątek był wówczas miastem targowym, stąd też nazwa wywodząca się od dnia, w którym odbywały się targi. Prawa miejskie Piątek utracił w 1870 r. na skutek kary za udział mieszkańców w Powstaniu Styczniowym. W 2020 roku przypada 150. rocznica odebrania praw miejskich. Obecnie wieś kojarzona jest m.in. z pomnika symbolizującego środek Polski.
- Uznaliśmy, iż nadszedł właściwy moment, aby wystąpić z wnioskiem o przywrócenie tych praw miejscowości, która przez dominujący okres swojej historii była miastem, a prawa miejskie utraciła wskutek czynu niepodległościowego w okresie zaborów - przekonuje wójt Krzysztof Lisiecki. - To polski król, przed 1339 rokiem, nadał Piątkowi prawa miejskie, a car w 1870 roku nam je odebrał w odwecie za udział obywateli w Powstaniu Styczniowym. Niech przywrócenie praw miejskich miejscowości Piątek stanie się hołdem dla tych jego mieszkańców, którzy na ołtarzu walki o niepodległość Ojczyzny złożyli najwyższą ofiarę – swoje życie.
Dodaje też argumenty: wzrost rangi miejscowości, przyciąganie inwestorów, dostęp do środków z funduszy europejskich adresowanych zarówno dla miast, jak i obszarów wiejskich.
Na liście MSWiA mamy także Czerwińsk nad Wisłą (województwo mazowieckie, powiat płoński, dawniej województwo płockie), który czeka na pozytywne rozpatrzenie wniosku. Tym bardziej, że Czerwińsk nad Wisłą - kojarzony przede wszystkim z zespołu kościelno-klasztornego z XII wieku - również był już miastem (prawa miejskie otrzymano w 1582 r.) z własnym herbem z dwiema obronnymi wieżami ze złotym pastorałem na czerwonym tle. Prawa miejskie utracono w 1869 r. A tu, jak czytamy na stronie gminy, jedne źródła podają, że stało się to mocą ukazu carskiego jako odwet za patriotyczną postawę mieszkańców w czasie powstania styczniowego, natomiast według innych źródeł na tym terenie nie toczono znaczących walk powstańczych z uwagi na niewielkie zalesienie terenu i lasy nie mogły służyć za schronienie dla powstańców. Ponadto sam Czerwińsk nad Wisłą "w nikłym stopniu przypominał miasto" - mieszkało tam 900 osób.
Obie wsie - zarówno Czerwiński nad Wisłą, jak i Piątek - przestały być częścią województwa płockiego z chwilą jego likwidacji. Obszar dawnego województwa podzielono - część należy do województwa łódzkiego, a część do mazowieckiego.
Pozostałe to: Lututów (wieś w powiecie wieruszowskim), który podobnie jak Piątek stara się odzyskać prawa miejskie, a także ubiegający się o ponowne zostanie miastem Skarbimierza-Osiedle (woj. opolskie). Na decyzję wyczekują także w Klimontowie (woj. świętokrzyskie). Obecnie trwa analiza złożonych wniosków. Decyzję podejmie Rada Ministrów. Szansa na zmianę statutu pojawia się co roku, bowiem także co roku publikowane są rozporządzenia w sprawie ustalanie granic niektórych gmin i miast.
Warto przypomnieć, że na skutek złożonych wniosków w 2018 r. pojawiło się m.in. miasto Sanniki (do tego 6 innych miast: Józefów nad Wisłą, Otyń, Tułowice, Wiślica, Łagów, Radoszyce). Również w styczniu tego roku na mapie Polski przybyło 10 miast. Status miasta rząd przyznał: Koszycom, Lubowidzowi, Nowej Słupi, Pierzchnicy, Szydłowowi i Wielbarkowi, przywrócono go także czterem miejscowościom: Nowemu Korczynowi, Oleśnicy, Opatowcowi i Pacanowowi. Tym samym liczba polskich miast zwiększyła się do 940.
