Postępowanie dotyczące upadłości konsumenckiej w 2019 roku ma przynieść gruntowne zmiany. Ustawodawca dąży do tego by jeszcze bardziej rozpowszechnić upadłość konsumencką wśród osób zadłużonych, dlatego postanowił znieść bezwzględne przesłanki negatywne. Po wejściu w życie nowych przepisów osoby zadłużone, które doprowadziły do swej niewypłacalności umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa, będą miały szanse na ogłoszenie upadłości.
Zasady ogłoszenia upadłości konsumenckiej w chwili obecnej
Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym, które zmierza do całkowitego oddłużenia osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. W obecnie obowiązującym stanie prawnym, jeśli Sąd rozpatrujący sprawę dojdzie do przekonania, że osoba zadłużona doprowadziła do swojej niewypłacalności umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa (tzw. przesłanki negatywne bezwzględne), to oddali wniosek. Nawet jeśli osoba zadłużona powoła się na względy słuszności lub względy humanitarne.
Sąd weryfikując wniosek zbada również czy wobec osoby zadłużonej nie zachodzą inne przesłanki negatywne (tzw. przesłanki negatywne względne). Sąd sprawdzi, czy w okresie 10 lat przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej:
- wobec osoby zadłużonej było prowadzone postępowanie upadłościowe i zostało ono umorzone z innych przyczyn niż na wniosek osoby zadłużonej;
- uchylono plan spłaty wierzycieli ustalony dla osoby zadłużonej na podstawie art. 491(20) Prawa upadłościowego;
- osoba zadłużona pomimo obowiązku wynikającego z ustawy nie złożyła w odpowiednim czasie wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy
- czynność prawna dokonana przez osobę zadłużoną została prawomocnie uznana przez Sąd za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli.
W przypadku, w którym zachodziłaby przynajmniej jedna z wyżej wymienionych przesłanek Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, chyba, że przeprowadzenie postępowania byłoby uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. Klauzule słusznościowe będą mieć także zastosowanie w sytuacji, w której osoba zadłużona poda niezupełne lub nieprawdziwe dane we wniosku albo uzyskała całkowite lub częściowe oddłużenie w poprzednim postępowaniu. Zaznaczyć jednak należy, że względy słuszności lub względy humanitarne, są okolicznościami wyjątkowymi i mają zastosowanie jedynie do przesłanek negatywnych względnych.
Warto również dodać, że w obecnym stanie prawnym plan spłaty wierzycieli może być ustalony maksymalnie na 36 miesięcy.
Upadłość konsumencka po zmianach w 2019 roku
Najważniejszą zmianą będzie brak weryfikowania przez Sąd przyczyn niewypłacalności
Po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej Sąd nie będzie weryfikował jakie były przyczyny powstania stanu niewypłacalności (czy osoba zadłużona doprowadziła do swej niewypłacalności umyślnie czy w skutek rażącego niedbalstwa). Okoliczności powodujące popadnięcie osoby zadłużonej w stan niewypłacalności będą mieć znaczenie w późniejszym etapie postępowania. Będą one weryfikowane i brane pod uwagę przez Sąd dopiero na etapie ustalania planu spłaty wierzycieli.
Jak wskazuje Ministerstwo Sprawiedliwości nowy przepis dotyczący przesłanek bezwzględnych będzie miał następujące brzmienie:
„W przypadku ustalenia, że upadły doprowadził do swojej niewypłacalności albo istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty nie może być ustalony na czas nie krótszy niż trzydzieści sześć miesięcy i dłuższy niż osiemdziesiąt cztery miesiące”.
Tym samym wydłuży się okres, w którym będzie realizowany plan spłaty wierzycieli z 36 miesięcy (w obecnym stanie prawnym) do maksymalnie 84 miesięcy (w nowym stanie prawnym).
Osoba zadłużona, która nie posiada majątku będzie mogła skorzystać z procedury uproszczonej
Osoba zadłużona, która nie prowadzi działalności gospodarczej i nie posiada majątku na przeprowadzenie postępowania będzie mogła skorzystać z procedury uproszczonej tzn. bez wyznaczania sędziego-komisarza. Jak wskazano w komunikacie Ministerstwa Sprawiedliwości -
„Nowe rozwiązanie dotyczy przede wszystkim tych przypadków, w których w masie upadłości brak jest znaczącego majątku pozwalającego na zaspokojenie wierzycieli – w drodze jego sprzedaży i wykonania planu podziału. Chodzi także o sytuacje, w których nie przewiduje się powstania sporów dotyczących wysokości zadłużenia, jego struktury lub trudności z likwidacją masy upadłości”.
Możliwość zawarcia układu z wierzycielami pod nadzorem licencjonowanego doradcy restrukturyzacyjnego.
Osoba zadłużona po wprowadzeniu nowych przepisów będzie miała możliwość zawarcia układu pod nadzorem licencjonowanego doradcy restrukturyzacyjnego. Dzięki udziałowi doradcy w przebiegu postępowania znacznie odciążony zostanie Sąd, który będzie mógł zająć się prowadzeniem innych spraw.
Zgłoszenie wierzytelności bezpośrednio do doradcy restrukturyzacyjnego
Dotychczas osoba zadłużona zgłaszała swoje wierzytelności bezpośrednio do Sądu, który następnie przekazywał je syndykowi. Po zmianach osoba zadłużona będzie miała możliwość zgłaszania wierzytelności bezpośrednio do doradcy restrukturyzacyjnego.
Kto skorzysta na zmianach w upadłości konsumenckiej w 2019 roku ?
Z pewnością na zmianach skorzystają osoby zadłużone, które przyczyniły się do powstania niewypłacalności w sposób umyślny lub w skutek rażącego niedbalstwa. Jednocześnie Sędziowie podkreślają, że nowe prawo stanie się bardziej skomplikowane i rozbudowane, dlatego przy sporządzaniu wniosku warto skorzystać z pomocy specjalistów. Szczegółowe informacje dotyczące upadłości konsumenckiej, zmian w przepisach w 2019 roku oraz możliwości uzyskania pomocy prawnej w Płocku, można znaleźć pod adresem: https://lexprim.pl/upadlosc-konsumencka/ .