Czas na kulturalną ucztę. Kilka płockich instytucji przygotowało 19 wydarzeń, które przez trzy dni wprowadzą płocczan w świat Franciszki i Stefana Themersonów. Czekają nas koncerty, historia kryminalna, puszczane słuchowiska w autobusach i dyskusja na temat przemocy balansującej między awersją a fascynacją.
Płocki Ośrodek Kultury i Sztuki zaprosił we wtorek dziennikarzy na konferencję w dość nietypowym miejscu. Wszyscy wsiedli do autobusu Komunikacji i Miejskiej i ruszyli na wycieczkę po Płocku i to nie dlatego, aby się po prostu przejechać. W międzyczasie ujawniono program kolejnej edycji festiwalu SkArPa, poświęconego awangardowej twórczości małżeństwa Stefana i Franciszki Themersonów.
Stefan Themerson urodził się w Płocku w 1910 roku, uczył się w Jagiellonce, później wyjechał na studia do Warszawy. Kojarzony jest głównie z prozy i esejów, na koncie ma również poezję i rozmaite eksperymenty z fotografią i filmem. W Płocku od kilku lat odbywa się festiwal odsłaniający nie tylko twórczość jego samego, ale również artystów czerpiących garściami z bogatej spuścizny ulokowanej w archiwum znajdującym się Bibliotece Narodowej w Warszawie.
Poza jednym koncertem wstęp na wszystkie inne wydarzenia będzie bezpłatny. Każda z płockich instytucji kultury postanowiła dołożyć swoją cegiełkę, jak co roku dołączyła Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, a nawet Komunikacja Miejska, która zamierza w autobusie linii 35 puszczać słuchowisko w wykonaniu Polskiego Radia Olsztyn. Oczywiście to tylko dodatek do całej reszty. W tej edycji wszystkim zaplanowanym atrakcjom towarzyszy hasło „Themersonowie/Inspiracje”. Przy okazji warto wspomnieć o wyjątkowym plakacie autorstwa utalentowanej plastyczki, Jadwigi Sawickiej.
Już na początek Książnica Płocka zaprasza uczniów na grę uliczną „Stefan na wagarach”. Zostaną podzieleni na zespoły liczące od trzech do pięciu osób, aby sprawdzić swoją wiedzę, zdolności artystyczne i kulinarne. Najlepsi wrócą do domu z nagrodami. Także z myślą o najmłodszych zaplanowano happening na ulicy Themersonów. Potrwa jedną godzinę lekcyjną. W tym czasie uczniowie płockich podstawówek dostaną do wypełnienia figury stworzone przez Franciszkę Themerson i pobawią się słowami. W Młodzieżowym Domu Kultury odbędzie się spektakl dla dzieci „Był gdzieś haj taki kraj i Była gdzieś taka wieś”. Wyreżyserował go Józef Zając-Jamróz, który poprowadzi również warsztaty dla młodzieży „Gry z Themersona. Głos i ciało w teatrze semantycznym, anatomicznym i teatrze wojennym, operze”.
Także POKiS nie próżnuje. Jeśli kogoś interesują filmy awangardowe, twórczość Tomasza Poboga-Malinowskiego, warsztaty performerskie poprowadzone przez Annę Ochman i Dorotę Błaszczyk, niech koniecznie zawita na Tumską 9 A. Ewentualnie, jeśli wolałby warsztaty plastyczne oparte na książkach dla dzieci, lepiej skierować się do Pracowni Plastycznej „Piwnica” przy ul. Szarych Szeregów 25. A teraz koncerty. Zaczynamy jesienną odsłonę Alterstacji. Już 21 października wystąpi Skubas. Uwaga, impreza jest biletowana (w Bileterii POKiS-u zapłacimy za bilet 30 zł) w przeciwieństwie do bezpłatnego koncertu Undertape w pubie Rock'69 przy pl. Narutowicza.
Szczególnie ciekawie zapowiada się spektakl w płockim teatrze. Opowiada o wyspie na Atlantyku, którą nagle zaczynają interesować się służby specjalne. Pojawia się wątek szpiegowski i historia obalonego prezydenta afrykańskiej republiki. Wstęp na premierę „Wyspy Hobsona” wiąże się z podejściem do biletowej kasy i poproszeniem o darmowe zaproszenie. Te są już dostępne. Przedstawienie wyreżyserował Mariusz Pogonowski. Do udziału zaprosił aktorów płockiego teatru i sześć osób związanych z grupą teatralną przy POKiS-ie, aby niektórych przebrać w kostiumy... ratownictwa chemicznego. W tle usłyszmy muzykę elektroniczną dobraną przez Macieja Stolińskiego z grupy Rigor Mortis. O mocne i agresywne brzmienie zadba Michał Majcher z neopunkowej kapeli Schröttersburg, odpowiedzialnej za podkład do spektaklu „Zakochana” Teatru Per Se. Dopełnieniem całości mają być wizualizacje autorstwa uczennicy liceum plastycznego, Inez Zapory oraz kostiumy według pomysłu Marty Roman. - Nie będzie prawie żadnej scenografii – zapowiadał Pogonowski. - Wyłącznie światło i cień.
Warto zawitać do Płockiej Galerii Sztuki oraz do Muzeum Żydów Mazowieckich. W Galerii Kreski w PGS zobaczymy 34 prace, dokładnie wyselekcjonowane w ramach wystawy pokonkursowej. Wcześniej jury dokonało wyboru spośród 211 dzieł pochodzących od 89 twórców z całej Polski. Z kolei MŻM zaprasza na wystawę „Gaberbocchus Press – niezgoda na konformizm” ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz na prezentację Archiwum Themersonów.
Podobnie jak w 2014 roku, w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej ulokowano dwudniową konferencję Common Room „Przemoc – pomiędzy awersją a fascynacją”. Tytuły niektórych referatów zapowiadają się interesująco, jak chociażby przemoc obrazów w polityce lub filmie (na przykładzie „To nie jest kraj dla starych ludzi” Joela i Ethana Coenów), „Sztuka” bicia dzieci, bicie dzieci w sztuce, Bezgłośne ofiary kobiet lub... motyw chwytania za włosy jako kratofania, czyli manifestacja władzy w sztuce.
Fot. Karolina Burzyńska/Portal Płock
