Instrukcja przetrwania od MSWiA trafi do każdego domu. Kiedy ją dostaniemy i po co?

Nowa odsłona poradnika „Bądź gotowy” – prostsza i bardziej dostępna

MSWiA zapowiada, że papierowa wersja poradnika będzie inspirowana istniejącym już dokumentem „Bądź gotowy”, jednak doczeka się licznych ulepszeń. Przede wszystkim – zostanie napisana prostym językiem, zrozumiałym dla każdego, a całość uzupełnią grafiki oraz sekcje przygotowane specjalnie z myślą o najmłodszych.

- To ma być poradnik, nie straszownik. Chodzi o pokazanie w sposób przystępny, jak radzić sobie w sytuacjach różnych zagrożeń

– zaznacza Robert Klonowski, zastępca dyrektora Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego MSWiA.

Publikacja będzie dostępna w dwóch formatach – jako papierowy egzemplarz rozsyłany pocztą oraz cyfrowo, w kilku wersjach językowych, w tym po angielsku i ukraińsku.

Skandynawskie wzorce w polskim wydaniu

Polska nie jest w tej inicjatywie pionierem. MSWiA przyznaje, że inspiracją dla poradnika były rozwiązania stosowane w krajach skandynawskich, szczególnie w Szwecji, która już w 2023 roku rozesłała podobne materiały do wszystkich obywateli.

– Dodane zostaną do niego 'spostrzeżenia' norweskie i szwedzkie

– mówi wiceminister Wiesław Leśniakiewicz.

To właśnie sprawdzone za granicą wzorce mają stanowić trzon merytoryczny dokumentu, obok polskich doświadczeń i realiów.

Aplikacja alarmowa offline – nowość w cyfrowym świecie

Obok poradnika MSWiA zapowiada również premierę specjalnej aplikacji mobilnej, która działać będzie również w trybie offline. Pozwoli to użytkownikom uzyskać dostęp do kluczowych informacji – jak mapy ewakuacyjne, procedury pierwszej pomocy czy kontakty alarmowe – nawet w przypadku awarii sieci.

To rozwiązanie może okazać się nieocenione w obliczu blackoutu czy cyberataku, który pozbawi społeczeństwo dostępu do internetu.

Bezpieczna komunikacja podczas kryzysu – SMS zamiast telefonu

W przypadku zagrożenia MSWiA rekomenduje unikanie rozmów telefonicznych – zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych, gdy sieci mogą być przeciążone.

- Jeśli chcesz ich poinformować o tym, że jesteś bezpieczny – wyślij SMS

– czytamy w treści poradnika.

Do komunikacji z obywatelami zostaną wykorzystane także różnorodne kanały, w tym syreny alarmowe, media, megafony, a nawet… dzwony kościelne.

Syreny wyją? Przerwij, odłącz, słuchaj

Procedury są jasne – w przypadku ogłoszenia alarmu należy natychmiast przerwać wszelkie czynności, odłączyć gaz i prąd, a następnie włączyć radio z lokalną stacją informacyjną.

Po zakończeniu alarmu (ogłaszanego długim, trzyminutowym sygnałem) warto przewietrzyć pomieszczenia i sprawdzić stan zapasów do uszczelniania okien i drzwi.

Plecak ewakuacyjny: co powinien zawierać?

Poradnik podkreśla wagę przygotowania tzw. plecaka ewakuacyjnego – zarówno w domu, jak i w pracy czy aucie. Powinien on zawierać:

• środki higieniczne,

To absolutne minimum, które może zadecydować o bezpieczeństwie w sytuacji konieczności nagłej ewakuacji.

Gdy zagrożeniem jest człowiek – ucieczka, ukrycie, walka

Poradnik nie pomija też ekstremalnych scenariuszy – takich jak zamachy czy ataki z użyciem broni.

- Jeżeli ucieczka i kryjówka nie zdały egzaminu – walcz. Wykorzystaj wszystkie swoje atuty. Nie bój się zranić napastnika – to on jest 'tym złym'

 – czytamy w publikacji.

W razie sytuacji zakładniczej, kluczowe jest opanowanie emocji i przetrwanie pierwszych minut, które są najtrudniejsze psychicznie.

Kryzys chemiczny, blackout, okupacja – scenariusze awaryjne

Instrukcja MSWiA przewiduje również działania na wypadek skażenia (chemicznego, biologicznego, radiacyjnego) czy utraty kontroli nad terytorium.

Należy niezwłocznie udać się do osłoniętego pomieszczenia (najlepiej podziemnego), unikać kontaktu ze światem zewnętrznym i zachować spokój.

- Opanuj emocje i nie panikuj – ograniczysz niepotrzebne zużycie powietrza

 – instruują autorzy.

Spis alarmowych kontaktów i instrukcje pierwszej pomocy

Na końcu publikacji znajdzie się miejsce na notatki z numerami alarmowymi oraz checklisty. Dodatkowo przypomniane zostaną podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy – przydatne zwłaszcza wtedy, gdy pomoc medyczna nie dotrze od razu.

Gotowość zamiast paniki – edukacja na nowym poziomie

MSWiA podkreśla, że celem działań nie jest sianie paniki, a przygotowanie obywateli na realne zagrożenia. To zgodne z międzynarodowymi praktykami budowania odporności społecznej.

Jak podkreślił prof. Tomas Ries ze Szwedzkiej Narodowej Akademii Obrony:

- W sytuacji coraz większych napięć geopolitycznych każdy obywatel musi wiedzieć, jak się zachować, gdy zabraknie struktur państwa – choćby na chwilę.

W czasach kryzysów energetycznych, cyberataków i zagrożeń hybrydowych, taka wiedza może być bezcenna.

Podsumowanie – najważniejsze informacje:

• Każdy obywatel otrzyma poradnik kryzysowy MSWiA – wersja papierowa i cyfrowa.