Była to zbrodnia dokonana na bezbronnych jeńcach i tylko dlatego, że byli Polakami. W poniedziałek 15 kwietnia płocczanie oddali hołd Polakom zamordowanym w czasie II wojny światowej w dniu 79. rocznicy zbrodni katyńskiej.
5 marca 1940 roku Biuro Polityczne Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii podjęło uchwałę o rozstrzelaniu polskich jeńców wojennych przebywających w sowieckich obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz polskich więźniów przetrzymywanych przez NKWD na obszarze przedwojennych wschodnich województw Rzeczypospolitej. W wyniku tej decyzji zgładzono około 22 tys. polskich obywateli.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 2007 roku ustanowił 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Główne uroczystości w Płocku z udziałem kombatantów, przedstawicieli Rodzin Katyńskich, władz miasta i powiatu, przedstawicieli samorządu, wojewody, służb mundurowych oraz uczniowie płockich szkół, odbyły się w poniedziałek, 15 kwietnia na cmentarzu komunalnym przy Memoriale Sybiraków.
W imieniu prezydenta Płocka mówił wiceprezydent Roman Siemiątkowski:
– Zbrodnia katyńska była zbrodnią komunistycznego totalitaryzmu na obywatelach Polski, którzy decyzją Józefa Stalina i Ławrientija Berii zostali bestialsko zamordowani strzałem w głowę w kwietniu i maju 1940 r. Ten los sowieci przewidzieli dla 26 tysięcy naszych rodaków, którzy od 3 kwietnia do 19 maja 1940 roku, każdego dnia, setkami byli wywożeni i mordowani strzałem w potylicę – przypomniał Roman Siemiątkowski.
Wśród zamordowanych byli jeńcy wojenni, wcześniej zatrzymani na terytorium Rzeczpospolitej przez Armię Czerwoną, oficerowie i podoficerowie Wojska Polskiego, a także szeregowi z rezerwy - inżynierowie, prawnicy, lekarze, nauczyciele, naukowcy, urzędnicy państwowi, przedsiębiorcy, przedstawiciele wolnych zawodów. Zamordowano kilkutysięczną grupę policyjnych funkcjonariuszy, Straży Granicznej, Służby Więziennej. Kolejne 7 tys. osób, które zginęły, to osoby bez statusu jeńca, osadzeni w więzieniach na terenie okupowanych przez ZSRR Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej. Dopiero w 1990 r. prezydent ZSRR Michaił Gorbaczow przyznał, że mordu dokonali Rosjanie. W 1992 prezydent Rosji Borys Jelcyn zadecydował o udostępnieniu stronie polskiej dokumentów na temat zbrodni katyńskiej. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu w wyroku nazwał zbrodnię katyńską w 2012 r. „zbrodnią wojenną popełnioną przez władze ZSRR”, z kolei według Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu działającej w Instytucie Pamięci Narodowej doszło do ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni wojennej.
W poniedziałek modlitwę za zamordowanych i wywiezionych na Sybir Polaków odmówił ksiądz kanonik Stefan Cegłowski. W organizacji obchodów wzięli udział uczniowie LO PUL im. 4 Pułku Strzelców Konnych, harcerze ZHP i ZHR, poczty sztandarowe i delegacje płockich szkół i instytucji. Zebrani złożyli wieńce i kwiaty przy Memoriale Sybiraków.
