Około trzech tysięcy osób przeszło w niedzielnym marszu ze Starego Rynku pod Stanisławówkę, gdzie uroczyście odsłonięto tablicę ku chwale Żołnierzom Wyklętym z 11. Grupy Operacyjnej NSZ. Wcześniej wszyscy posłuchali piosenek w wykonaniu m in. Kasi Kowalskiej i Mariki z projektu Maleo Reggae Rockers „Panny Wyklęte”.
W niedzielę w południe na Starym Rynku zaroiło się od bieli i czerwieni. Żołnierze z karabinami z grup militarnych defilowali po starówce, na czapkach i flagach rozgościły się patriotyczne symbole. Atmosfera była bardzo spokojna, radosna. Sporo płocczan przyszło ze swoimi dziećmi. W samo południe zaplanowano koncerty, a następnie wszyscy jak co roku mieli przejść w marszu pod kościół św. Stanisława Kostki w trzecim już marszu pamięci. W tym roku poza płockimi kibicami i stowarzyszeniem 11. Grupy Operacyjnej NSZ w organizację obchodów państwowego święta pierwszy raz włączył się też Płocki Ośrodek Kultury i Sztuki. Na starówkę zaproszono Panny Wyklete.
O projekcie muzycznym „Panny Wyklęte" było głośno już w 2013 roku. Jedni chcieli ich zaszufladkować, a oni odpierali, że tu nie chodzi o poglądy polityczne skręcające w lewą ani w prawą stronę. Darek Malejonek nazwał projekt „muzyką pojednania”. Tu nie ma miejsca na ideologię, to raczej próba ujęcia dramatycznej karty z polskiej historii w inny sposób niż podręczniki przepełnione datami i suchymi faktami, przez pryzmat historii kobiet i ich wyborów.
– Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba – słyszymy w jednej z piosenek słowa z grypsu przesłanego z więzienia przez legendarną sanitariuszkę Danutę Siedzikównę, ps. Inka, która zginęła jako osiemnastolatka z rąk funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa w 1946 roku. Jak potwierdzono dziś w Pałacu Prezydenckim, to jej szczątki odnaleziono w ub. roku na cmentarzu garnizonowym w Gdańsku podczas poszukiwań zwłok ofiar komunistycznego terroru. Podczas płockich uroczystości kwestowano również na ekshumację i identyfikację zamordowanych w latach stalinowskich żołnierzy.
Utwory z płyty „Panny Wyklęte” wykonały na płockiej starówce m. in. Kasia Kowalska, Kasia Malejonek, Lilu, Dziewczyny, Mona i Marika. Z każdej piosenki pobrzmiewała niesamowita odwaga, ale nie pozbawiona lęku o bliskich, samą siebie, o to, co za chwilę może spotkać każdego z osobna. To niezłomna siła zawarta w tekstach, która porusza słuchaczy. Moment refleksji dla uczczenia kobiet, które dokonały dramatycznych wyborów. Zamiast beztroski i kolejnych miłostek, postanowiły wspomagać szeregi polskiego podziemia niepodległościowego, za co wiele zapłaciło najwyższą cenę. – Pamiętaj o mnie, gdy na wieki pójdę spać – zabrzmiały ze sceny mocne, tragiczne słowa na koniec koncertu.
– „Cześć i chwała bohaterom”, „Niech żyje Armia Krajowa”, „Bóg, Honor i Ojczyzna”, „Duma, duma, narodowa duma” – zadudniło z kilku tysięcy gardeł podczas marszu pod Stanisławówkę. Nie zabrakło też innych „klasyków”, jak „Raz sierpem, raz młotem, czerwoną hołotę” i „Precz z komuną”. W marszu szli m. in. poseł Piotr Zgorzelski z Polskiego Stronnictwa Ludowego oraz senator Marek Martynowski z Prawa i Sprawiedliwości, do którego dołączył poseł PiS Wojciech Jasiński, a także radni PiS.
Niestety, zabrakło prezydenta czy chociażby jednego w wiceprezydentów miasta. Po drodze pochód na chwilę zatrzymał się przy ul. 1 Maja, aby złożyć wieniec w miejscu byłej katowni gestapo, a potem UB, gdzie wiele lat temu dochodziło do zbrodni.
Bohaterstwo po II wojnie światowej nagradzano wymazaniem z kart historii.– Nie było niepodległości, zmienił się tylko okupant z niemieckiego na sowiecki – przypominano pod Stanisławówką podczas uroczystego odsłonięcia tablicy poświęconej dowódcom i żołnierzom 11. Grupy Operacyjnej Narodowych Sił Zbrojnych, którzy oddali życie za wolną Polskę. – Nazwano ich zbrodniarzami, przypisano im czarną legendę, zakopano w dołach i oczerniano przez lata – wspominano porucznika Stefana Bronarskiego „Liścia” czy porucznika Franciszka Majewskiego „Słonego”. - W tak nierównej walce w systemem sowieckim byli skazani na porażkę. Porucznik Stefan Bronarski trzykrotnie próbował jako więzień popełnić samobójstwo.
Karę śmierci na żołnierzach wykonano 18 stycznia 1951 roku. Pozostałe grupy bojowe były stopniowo likwidowane przez UB. – Dziś są tu z nami potomkowie Żołnierzy Wyklętych, dzięki którym znamy te tragiczne opowieści, które przekazywano po cichu – po czym symbolicznie odsłonięto tablicę wmurowaną w ścianę kościoła, złożono kwiaty. - Teraz mamy możliwość, by przywrócić zmarłym należną im godność.
Mały chłopczyk szczelnie otulony w biało-czerwone barwy narodowe, spytał młodego mężczyzny w trakcie poświęcenia tablicy: - Czy pan ubrany na zielono to brał udział w wojnie?- co ten mu natychmiast potwierdził. – A po co oni idą z tą flagą? – niestrudzenie pytał dalej, ale nagle wszystko zagłuszył tubalny okrzyk „Do hymnu”. - Uważaj teraz – na wietrze dumnie zaczęła powiewać polska flaga z orłem w koronie, przez którą przeciskały się promienie słońca. Za moment wszystko zakryła chmura gęstego dymu od rac zapalonych przez uczestników marszu. Na koniec organizatorzy zaprosili na wojskową grochówkę - stoły ustawiono za kościołem.
Poza uroczystościami pod Stanisławówką obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych uczczono jeszcze m.in. na stadionie piłkarskiego Wisły, skąd wystartował bieg „Tropem Wilczym”, a dzień wcześniej - na Stanisławówce, rondzie Żołnierzy Wyklętych i w Galerii Wisła.
Fot. Tomasz Miecznik/Portal Płock
Więcej zdjęć zobaczcie w naszej galerii:
