W piątek marszałek województwa i prezydent Płocka podpisali umowę w sprawie ratowania najstarszej szkoły w Polsce. Zabytkowa część Małachowianki jest w fatalnym stanie: mury kruszeją, sufity przeciekają, ściany atakuje grzyb i wilgoć.
Gruntowny remont ma zatrzymać proces degradacji zabytkowych budynków dawnego Kolegium i Kolegiaty św. Michała. O ich jak najszybszą rewitalizację władze szkoły apelowały już od dawna, ale sprawa odbiła się głośnym echem na początku 2011 r., gdy dyrektorka liceum Renata Kutyło-Utzig pokazała mediom niszczejące z minuty na minutę najstarsze części placówki: sypią się mury, przecieka sufit, ściany agresywnie atakuje grzyb. Medialny szum i naciski na miasto i Urząd Marszałkowski swoje zrobiły: postanowiono, że muszą znaleźć się pieniądze na gruntowny remont najstarszej części szkoły. A tych potrzeba niemało: rewitalizacja pochłonie ponad 29,6 mln zł. Lwia część tej sumy jest już zaklepana - na ratowanie prastarych murów szkoły Zarząd Województwa Mazowieckiego przeznaczył 25 mln zł ze środków unijnych, a wczoraj, w piątek, prezydent Andrzej Nowakowski i marszałek Adam Struzik w atmosferze wzajemnych podziękowań za zaangażowanie w ratowanie skarbu narodowego podpisali umowę w tej sprawie.
Jak zmieni się stareńka szkoła? Budynek dawnej Kolegiaty przystosowany zostanie do potrzeb osób niepełnosprawnych (m.in. dzięki budowie windy), będzie także spełniał wszystkie wymogi przeciwpożarowe. Prace obejmą m.in. wyburzenie istniejącej klatki schodowej, budowę nowej, instalację windy oraz wykonie nowych sanitariatów. Na poddaszu, w obecnych pomieszczeniach biblioteki, będą mieścić się nowe sale dydaktyczne. Przebudowana zostanie także aula oraz sala muzeum znajdująca się w historycznych podziemiach kolegiaty. Do sali muzealnej od strony północnej budynku dobudowane będzie podziemne pomieszczenie, w którym wystawione zostaną niepokazywane dotąd eksponaty. Dobudowana część posiadać będzie połączenie z muzeum oraz niezależne wyjście na zewnątrz. Także budynek dawnego Kolegium przejdzie niezbędne prace remontowe, dzięki którym będzie spełniał wymogi przeciwpożarowe, a także będzie przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Istniejące pomieszczenia w piwnicy i na poddaszu zaadaptowane zostaną na sale dydaktyczne i rekreacyjne. Wybudowana zostanie nowa klatka schodowa umożliwiająca bezpieczną ewakuację oraz dzięki ruchomej platformie dostęp osób niepełnosprawnych do piwnicy. Także tu wyremontowane zostaną sanitariaty i pomieszczenia techniczne. Ostatnia kondygnacja Kolegium zostanie połączona z budynkiem Kolegiaty.
To nie koniec. Fundamenty obu budynków zostaną osuszone, a teren wokół nich zostanie zdrenowany i zyska nowy system odprowadzania wód deszczowych. Wymienione zostaną drzwi i okna, a elewacje zewnętrzne odnowione z zachowaniem historycznego wyglądu. Projekt przewiduje także zagospodarowanie ternu wokół budynków – nasadzenie krzewów i trawy, budowę parkingów i chodników.
Przypomnijmy, że najstarsza szkoła w Polsce, dzisiejsze Liceum Ogólnokształcące im. Marszałka Stanisława Małachowskiego, zwane „Małachowianką”, została założona w 1180 r. Powstała przy kolegiacie św. Michała. Pierwszymi wykładowcami byli zakonnicy – benedyktyni, a następnie kanonicy regularni. Do dziś zachowało się pochodzące z XIII wieku skrzydło szkoły z gotycką wieżą (XV w.). W 1626 r. jezuici otworzyli tu uczelnię opartą na szkole średniej. Z okresu pobytu jezuitów zachowało się XVII-wieczne skrzydło szkoły. Po kasacie zakonu jezuitów w 1773 r. szkoła została upaństwowiona, a opiekę nad nią przejął KEN. Jeszcze przed odzyskaniem niepodległości, pod opieką Płockiego Koła Macierzy Szkolnej otworzono Gimnazjum Polskie na bazie Gimnazjum Gubernialnego. Było to gimnazjum męskie. W 1921 r. otrzymało ono imię Marszałka Stanisława Małachowskiego. W okresie okupacji hitlerowskiej – jak wszystkie inne szkoły – Małachowianka była nieczynna. Początkowo były w niej koszary SS, a potem niemiecki szpital wojskowy. Szkoła została ponownie otwarta 18 lutego1945 r. W latach 1961-1964 zbudowano nowe skrzydło. W 1980 r. uroczyście obchodzono 800-lecie szkoły. To wtedy otwarte zostało muzeum szkolne, a na gotyckiej wieży zamontowano kopułę astronomiczną. Ostatnia rozbudowa szkoły miała miejsce w latach 2000-2001.
Fot. MR
Nie tylko Małachowianka na gwałt potrzebuje renowacji, w równie złym stanie jest płocka katedra, czytaj:
